Kategori: Makaleler

Görmüş Geçirmiş Nasıl Yazılır? Dil, Deneyim ve Kültür Üzerine Derinlemesine Bir İnceleme “Görmüş geçirmiş nasıl yazılır?” sorusu, yalnızca bir yazım meselesi değil, aynı zamanda Türkçenin dilsel belleği ve toplumsal tecrübe anlayışına dair ipuçları taşır. Günlük dilde sıkça kullandığımız bu ifade, hem biçimsel olarak doğru yazımı hem de anlamsal olarak insanın yaşamla kurduğu ilişkiyi içinde barındırır. Dolayısıyla “görmüş geçirmiş” sözü, bir kelime grubundan öte, Türk kültüründe bilgelik ve yaşanmışlık göstergesi hâline gelmiştir. Doğru Yazımı: Görmüş Geçirmiş (Ayrı Yazılır) Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre, “görmüş geçirmiş” ifadesi ayrı yazılır. Çünkü bu ifade iki ayrı fiilin –“görmek” ve “geçirmek”– geçmiş zaman ortacı biçimleriyle…

Gribin Belirtileri Nedir? Bir Sosyolojik Okuma: Bedenin Hastalığı, Toplumun Aynası Bir Araştırmacının Samimi Girişi Saha notlarımı karıştırırken bir gözlemim hep dikkatimi çeker: Aynı grip, farklı insanlar tarafından bambaşka biçimlerde yaşanır. Kimi yataktan kalkamaz, kimi “bir şeyim yok” derken öksürük nöbetine tutulur. İşte bu fark, yalnızca biyolojik değil; aynı zamanda toplumsal bir olgudur. Çünkü hastalık, yalnızca bedenin değil, toplumun da bir ürünüdür. Gribin belirtileri dediğimiz şey, aslında bir kültürün sağlık algısını, cinsiyet rollerini ve dayanıklılık normlarını da içinde taşır. Toplumsal Normlar ve “Hasta Olma Hakkı” Modern toplum, üretkenliği yücelten bir yapıya sahiptir. Dinlenmek ya da hastalık belirtisi göstermek, çoğu zaman “zayıflık”…

Granül Sağlıklı mı? — Antropolojik Bir Bakışla Kültür, Şifa ve Modernlik Üzerine Bir Antropoloğun Merakıyla Başlamak Kültürlerin çeşitliliğini araştıran bir antropolog olarak, her toplumun “şifa” anlayışında kendine özgü bir anlam, bir ritüel, bir hikâye vardır. Bir toplumun ilaçla, hastalıkla ve bedenle kurduğu ilişki, onun dünyayı algılayış biçimini gösterir. Bu nedenle, basit gibi görünen bir soru — “Granül sağlıklı mı?” — aslında modern insanın doğayla, teknolojiyle ve inançla kurduğu ilişkinin derin bir göstergesidir. Granül, yani tanecikli formda ilaçlar ve besin destekleri, yalnızca tıbbi bir tercih değil, aynı zamanda bir kültürel göstergedir: hızın, ölçülülüğün ve kontrolün simgesidir. Bu yazıda, granülün sağlıkla ilişkisini…

Göz Kamaştırıyor Ne Demek? Parıltının Ötesinde Bir Bakış Kimi zaman birini ya da bir şeyi gördüğümüzde ağzımızdan kendiliğinden dökülür: “Göz kamaştırıyor!” Bu söz sadece fiziksel bir parlaklığı değil, etkilenmeyi, büyülenmeyi, hatta bazen kıskanmayı bile anlatır. Ama hiç düşündünüz mü, bu ifade herkes için aynı mı? Ben her zaman kelimelerin farklı zihinlerde nasıl yankılandığını merak etmişimdir. “Göz kamaştırıyor” derken kimimiz bir başarının ışıltısını görürken, kimimiz o ışıltının arkasındaki emeği ya da bedeli düşünür. Bu yazıda “göz kamaştırıyor” ifadesine farklı açılardan bakacağız. Kadınların duygusal derinlikten gelen toplumsal duyarlılıklarıyla, erkeklerin daha objektif ve veri odaklı yaklaşımlarını bir araya getirip, bu ifadeyi çok yönlü…

Hazır Nasıl Yazılır? Tarihsel Arka Plan ve Güncel Akademik Tartışmalar Giriş: Hazır Kavramının Evrimi ve Akademik Yazımın Önemi “Hazır” kelimesi, Türkçede genellikle “hazırlanmış”, “tamamlanmış” veya “sunulmaya uygun” anlamlarında kullanılır. Ancak bu basit tanımın ötesinde, “hazır” kavramı, tarihsel süreçlerde ve günümüzde farklı anlam katmanları kazanmıştır. Özellikle akademik yazımda, “hazır” olmak, bir düşüncenin, araştırmanın veya hipotezin olgunlaşmış ve sunuma uygun hale gelmesi anlamına gelir. Bu yazıda, “hazır” kavramının tarihsel arka planını ve günümüzdeki akademik yazım süreçlerindeki yerini inceleyeceğiz. Tarihsel Arka Plan: Hazırlık ve Sunumun Evrimi Tarihsel olarak, bilgi ve düşünceler ilk olarak sözlü olarak aktarılmış, ardından yazılı metinlerle belgelenmiştir. Antik çağlarda, filozoflar…

Hara Filmi Hangi Kanalda? Kadın ve Erkek Bakış Açılarıyla Farklı Yorumlar Bazı filmler vardır, sadece izlenmez; tartışılır, hissedilir, paylaşılır. “Hara” filmi de tam olarak bu türden. Hem görsel anlatımı hem de duygusal derinliğiyle izleyicinin zihninde yer eden bir yapım. Peki “Hara filmi hangi kanalda?” sorusundan öte, insanlar bu filmi nasıl yorumluyor? Erkeklerin ve kadınların bakış açıları bu noktada nasıl ayrışıyor? Gelin birlikte farklı yaklaşımlara göz atalım. Erkeklerin Bakışı: Veriler, Teknik Detaylar ve Gerçeklik Erkek izleyiciler, genellikle filmlere analitik bir çerçeveden bakma eğilimindedir. “Hara”yı değerlendiren birçok erkek, filmin yönetmeninin kurgusal yapısını, senaryo akışını ve çekim tekniklerini ön plana çıkarıyor. Onlara göre,…

Göbek Otu Ne İşe Yarar? Öğrenmenin Dönüştürücü Gücüyle Doğayı Keşfetmek Bir eğitimci olarak her yeni bilgiyi, insanın kendini yeniden inşa ettiği küçük bir devrim olarak görürüm. Öğrenmek, yalnızca bilgi edinmek değildir; düşünce biçimimizi, dünyayla kurduğumuz bağı ve kendimizi anlamlandırma yollarımızı da dönüştürür. Bu yazıda, hem doğanın sunduğu bir armağan olan göbek otunu tanıyacak hem de bu bitki üzerinden “öğrenmenin doğası” üzerine pedagojik bir yolculuğa çıkacağız. Çünkü her bilgi, doğru öğrenme yöntemleriyle buluştuğunda bireyi ve toplumu dönüştürme gücüne sahiptir. Doğadan Öğrenmek: Göbek Otu Nedir? Göbek otu, Anadolu’nun birçok bölgesinde yetişen, halk hekimliğinde uzun yıllardır kullanılan şifalı bir bitkidir. Adını genellikle sindirim…

İklimin Hava Durumu Nedir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Analiz Bir köy meydanında oturduğunuzu hayal edin: bir gün güneş parlıyor, ertesi gün yağmur çiseliyor. Biri “bu havalar hiç belli olmuyor” derken, diğerinin aklında şu soru dolaşır: “Ama bu değişkenlik aslında daha büyük bir iklim hikâyesinin parçası değil mi?” Bugün, “İklimin hava durumu nedir?” sorusunu sadece meteorolojik anlamda değil, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet dinamikleriyle de ele almak istiyorum. Çünkü hava durumu anlık bir tabloysa, iklim onun uzun vadeli resmini çiziyor; ve bu resmin içine insanları, kimlikleri ve adaleti de dâhil etmeden hiçbir şey tam olmuyor. İklim…

Germe Nereye Bağlı? Felsefi Bir Yorum Felsefe, insanın doğasına dair derin sorular sormaya dayalı bir düşünsel yolculuktur. Tıpkı bir germe gibi, bu yolculuk da zaman ve mekânın ötesinde bir yerde, insanı yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda düşünsel bir alanda da esnetir. Ancak germe, her şeyden önce, yalnızca fiziksel bir durum değil, aynı zamanda anlam ve bağlantı arayışının bir metaforudur. “Germe nereye bağlı?” sorusu, bu noktada karşımıza çıkar ve bizleri varoluşsal bir sorgulamaya davet eder. Germe, tıpkı hayatın kendisi gibi, bir bağlamda bir yere ya da bir varlığa bağlıdır, ama bu bağlar yalnızca fiziksel bir doğaya mı dayanır, yoksa daha derin…

Batı Mistisizmi Ne Demek? Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Bir İnceleme Batı mistisizmi, tarih boyunca Batı kültürlerinin ruhsal, dini ve metafizik anlayışlarının şekillendiği önemli bir akım olmuştur. Bu akım, özellikle Orta Çağ’dan günümüze kadar birçok farklı biçimde kendini göstermiş, zaman içinde mistik öğretiler, dini semboller ve ezoterik bilgilerle beslenmiştir. Ancak mistisizm, yalnızca bireysel bir iç yolculuk veya manevi bir deneyimden ibaret değildir. Aynı zamanda, Batı toplumlarının toplumsal yapıları ve kültürel pratikleriyle de derin bir etkileşim içindedir. Bu yazıda, Batı mistisizmini, toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler çerçevesinde analiz etmeyi amaçlıyorum. Mistisizmin, özellikle erkek ve kadın rollerini nasıl şekillendirdiğini…